Dumlupınar Mahallesi ve Çevresine Yönelik Kentsel Tasarım Rehberi

Urban.koop Kent Çalışmaları Kooperatifi ile birlikte hazırladığımız Balıkesir İli Karesi İlçesi Dumlupınar Mahallesi ve Çevresine Yönelik Kentsel Tasarım Rehberi Projesi’nin ilk etabı olan Mekânsal Gelişim Çerçevesi’nde, kentsel tasarım rehberine öncülük edecek stratejik yaklaşım ve bu yaklaşımın mekânsal uygulamalara yansıması belirlendi ve “Nasıl bir Dumlupınar?” sorusuna yanıt arandı. Dumlupınar’a dair müdahalelerin kimin için, nasıl bir kent dokusu elde etmek üzere, neden yapıldığının ortaya konduğu bu çalışmada; stratejik hedeflere hangi mekânsal politikalarla, araçlarla, aktörlerle ve uygulama pratikleriyle ulaşılacağının çerçevesi çizildi.

Kentsel tasarım rehberi ise kent bütünü içinde Dumlupınar Mahallesi ve çevresi için “odak kültür alanı”nda yerleşim geneliyle fiziksel bütünlüğü sağlayan; miras ögelerini gözeten; doğal çevreyle uyumlu; mekân kalitesi ve kamusal canlılığı yüksek; kapsayıcı ve sürdürülebilir tasarım standartlarının belirleyiciliğinde bir kentsel çevre yaratma vizyonundan hareketle oluşturuldu.

Odak kültür alanı incelendiğinde, proje alanı tarihi çekirdek, geleneksel merkez, tarihi miras, geleneksel doku, özgün cephe, kimlik, kültür, ticaret, kamusal, açık alan ve gündelik yaşam anahtar kelimeleriyle betimlenen özellikleri ile öne çıkıyor. Dolayısıyla Dumlupınar Mahallesi ve çevresinin tarihi belleğinde, mekânsal kimliğinde, kamusal canlılığında, sakinleri ve ziyaretçileri buluşturan çekim gücünde önemli bir kalite, estetik ve deneyim imkânı sunduğunu söyleyebiliriz. Bu doğrultuda, alanın tüm mekânsal sorunlarının çözümünün yanı sıra potansiyellerinin de değerlendirilerek, tarihi ve kültürel mirasının yenilikçi ilkelerle korunması ve mekânsal müdahalelerle, yaratıcı kamusal programlarla güçlendirilerek insan sirkülasyonun oluşturulmasıyla mekânsal olduğu kadar alanda ekonomik, sosyal ve kültürel bir canlanmanın yaratılması önemlidir.

Bahsi geçen vizyon doğrultusunda ilçe bütününde farklılaşan “karakter alanları”nın özelliklerine göre içeriklendirilen Dumlupınar Mahallesi ve Çevresine Yönelik Kentsel Tasarım Rehberi’nde geliştirdiğimiz müdahale ilkeleri, tasarım hedefleri ve standartları/kuralları, geliştirilecek projelerde yerel yönetim birimleri ve tasarımcılar açısından hedeflere ulaşma noktasında nelere dikkat edilmesi gerektiğini tanımlarken; uygulama, izleme ve güncelleme süreçlerine dair yönlendirmeler tamamlayıcı tüm adımları bütünsel bir perspektifte sunmayı hedeflemektedir.

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi

(alfabetik sırayla)

İlknur BOZOKLU KİRİŞÇİ [Şehir Plancısı]
İlknur KARABULUT [Mimar]
Koray KARABULUT [Mimar, Tarihi Kültürel Miras Şube Müdürü]
Merve YILMAZ [Şehir Plancısı]

Urban.koop Kent Çalışmaları Kooperatifi

(alfabetik sırayla)

Alp ARISOY [Mimar, Kentsel Tasarım Uzmanı]
Batuhan AKKAYA [Şehir Plancısı]
Kumru ÇILGIN [Şehir Plancısı]

Tasarım Rehberleri Araştırma Geliştirme ve Uygulama Derneği [TARGE]

(alfabetik sırayla)

Burcu BÜKEN CANTİMUR [Mimar, Restorasyon Uzmanı]
Doğa ERDEM [Mimarlık Lisans Öğrencisi]
İnci OLGUN [Mimar, Kentsel Tasarım Uzmanı]
Kumru ÇILGIN [Şehir Plancısı]
Papatya SEÇKİN TAHTALIOĞLU [Peyzaj Mimarı]
Özge Türkü MERT [Mimarlık Lisans Öğrencisi]
Serim DİNÇ [Şehir Plancısı, Kentsel Tasarım Uzmanı]
Z. Hande KAYAN [İç Mimar]

Bu sergi, Urban.koop Kent Çalışmaları Kooperatifi ve Tasarım Rehberleri Araştırma Geliştirme ve Uygulama Derneği tarafından Balıkesir Büyükşehir Belediyesi için hazırlanarak Nisan 2022’de tamamlanan Balıkesir İli Karesi İlçesi Dumlupınar Mahallesi ve Çevresine Yönelik Kentsel Tasarım Rehberi Projesi’nin ikinci etabını oluşturan Kentsel Tasarım Rehberi çalışmasının sonuç ürünlerinden derlendi.

Dumlupınar Mahallesi ve çevresini konu alan bu çalışmada “yere özgü tasarım rehberi” niteliğinde bir rehber geliştirmeyi temel aldık. Buradan hareketle rehberi; yerleşim alanının sahip olduğu mekân kalitesini ve karakterine özgü mekânsal dili, kültürel özelliklerini koruyarak ön plana çıkarmayı hedefleyen bir strüktür bağlamında ele almaya özen gösterdik. Mekânsal kullanım çeşitliliğini belirlerken tasarım detaylarına ilişkin farklı temsillere dayalı ilkeler setinin oluşturulduğu, kamusal kullanımı öne çıkararak insan/yaya odaklı çözümlerin öncelendiği bu çalışmayla aynı zamanda sosyal, ekonomik ve çevresel performansı, kentsel bileşenlerin kullanım esnekliği ve estetiğiyle değerlendirmeye gayret ettik.

Tarihi, kültürel ve doğal özelliklerin topluluk duygusunu besleyerek aidiyet sürekliliğini sağladığını gördüğümüz Dumlupınar Mahallesi’nde, farklı nitelikteki “karakter alanları”yla birlikte birbiriyle ilişkilenebilir tasarım temalarının önemli fırsat alanlarını oluşturduğunu analiz ettik. İşte bu alanlar arasından seçilen “Kazım Özalp Sokak ve Odak Kültür Alanı”nda, miras niteliğindeki tarihi kentsel dokunun korunması, doğal çevreyle uyumlandırılması ve kamusal canlılığın artırılması hedefleriyle kentsel tasarım rehberini içeriklendirdik. Bu doğrultuda; miras karakter yapılarından yeni binalara, açık kamusal mekânlardan kentsel peyzaja, kent mobilyalarından kamusal sanata, ulaşım ağlarından sokak kurgusuna kadar kapsamlı bir ele alışta tasarım hedefleri ve standartlarının yanı sıra uygulama, izleme ve güncelleme süreçleri ile kentsel tasarım yönergesi kontrol listesine dair öneriler sunduk.

Şimdi bir sergiyle yeniden formatlanan bu çalışma, TARGE adıyla paydaşı olmaktan ilk günden bu yana büyük mutluluk duyduğumuz kıymetli bir deneyimdi. Emeği geçen herkese teşekkürlerimizle…

İstasyon Meydanları

İstasyon Meydanları

Dumlupınar Mahallesi ve Çevresine Yönelik Kentsel Tasarım Rehberi

Proje Süreci:

Proje Kapsamı:

İşbirliği:

Proje Sahibi:

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi

Urban.koop Kent Çalışmaları Kooperatifi

Tasarım Rehberleri Araştırma Geliştirme ve Uygulama Derneği [TARGE]

Diğer Profesyonel Deneyimler

Kentsel Tasarım Rehberinde Mahalle Ölçeği ve İstasyon Meydanları

Prestij Aks ve Odakları için Kentsel Tasarım Atlası Modeli

Erenköy Tren İstasyonu Meydanı ve Çevresi Kentsel Tasarım Projesi